Dag 11: Titicacameer

18 juli 2008

Op de eilandjes wonen families. Als ze ruzie krijgen, snijden ze gewoon een stuk af van het eiland. Er wonen nu tussen de 40 en 70 families, elk op hun eiland. Het Titicacameer is nu zeer rustig, soms stormt het en vormt het golven tot 2m hoog. De diepgang is 8m in de geul, tussen het riet is het maximaal 3m. Het totorariet wordt tot 4m hoog. Het gebied is natuurgebied. Er wonen 60 soorten watervogels. Vissers kweken in het Titicacameer forel in fuiken. De oorspronkelijke bewoners,Uros, zijn opgelost in andere bevolkingsgroepen. Ze eten het witte onderdeel van de stengel en ze maken er dakbedekking van. We maken kennis met de zwarte choka (fulica ardesiaca). Op elk eiland wonen 3 of 4 gezinnen. Ze hebben een school en verpleging. Je hebt het groot en klein Titicacameer, 60% Peruaans, de rest Boliviaans (Bolivia zegt het omgekeerde). Het diepste punt is minstens 300m. Bij de Urosstam waren de eilanden vroeger drijvend, nu liggen de eilanden vast. Er zijn ook echte eilanden. Het is meer is 8.000 tot 9.000m2, 7.160 x 76 km is het meer. 3 maanden hebben ze regen, echt niet comfortabel. Het niveau kan 2m stijgen in het regenseizoen (uitzonderlijk tot 7m). Titicaca is 'poema van steen' de eerste kinderen waren o.a. Manco Capac. Het meer lijkt een poema die een dier (viscatcha)(?) vangt. Het witte van de totocastengel is de banaan van het Titicaca en het bevat veel voedingsstoffen. Er zijn 18 vissoorten, we zien de caratchi(?) die veel fosfor bevat.

Het bouwen van een eiland gaat als volgt: de wortels van het riet komen vanzelf bovendrijven. Ze zagen stukken eraf in grote blokken. Ze steken er stokken in en trekken die samen met touwen (de stokken worden verbonden). Boven de wortels komt een meter totorariet. Met touwen en stokken worden de eilanden in de ondiepe gronden in het meer verankerd. Men bouwt er aan jaar aan om een dergelijk eiland gebruiksklaar te maken. De huisjes werden vroeger gebruikt, maar nu alleen nog als keukentjes. De lagen moeten geregeld vervangen worden, ook onder de huisjes, ze heffen die gewoon op. Op een paar maand tot een half jaar maken ze een boot. Tegenwoordig maken ze plastiek flessen onderaan vast. Een eiland gaat 25 jaar mee. Vuur moet omzichtig gebruikt worden. President Fujimori gaf hen zonnepanelen, nu hebben ze elektriciteit. De bodem is hier 19m, ze gebruiken eucalyptusstammen voor de verankering. Ze hebben vis, vogels en vogeleieren die ze op het vasteland verkopen of ruilen voor etenswaren die zij niet hebben. Via feesten leren ze elkaar kennen en te huwen. 32 mensen op een eiland van circa 36x38m. We varen naar een ander eiland per boot. De ouderen worden aan land opgevangen, ze hebben allen artritis en reuma. Het Titicacameer is het hoogste bevaarbare water ter wereld, maar de kansen worden niet voldoende benut. We varen nu naar het eiland Taquile (6km lang, 1,5km breed). De eersten bewoners waren de Tucaros, daarna volgen de Uros, die oorspronkelijk aan de oever woonden. Iedereen werkte hier in dienst van de Spaanse eigenaars. Vanaf 1917 was het een gevangenis. Het eiland werd dan afgekocht. Pas vanaf 1976 zijn er motorboten om verbinding te maken met Puno. Landbouw, visvangst en toerisme zijn de cultuur. Weefkunst is hier belangrijk. De riemen vertellen heel wat over de mannen en vrouwen (gehuwd, enz.). In november wordt een raad verkozen onder de volwassen, getrouwde mannen. Vanaf dit jaar is er ook een vrouw in de raad verkozen. Het weefwerk hoort bij de vrouwen, de mannen doen het breiwerk. Vreemde huwelijken kunnen alleen als de gewoonten van hier overgenomen worden. Ook grondverkoop is niet toegestaan. Volwassen mannen dragen een wollen zak gevuld met cocabladeren. Ze wisselen cocablaadjes uit onder mannen. Gehuwde dames dragen minder gekleurde rokken, jonge meisjes dragen meerkleurige rokken. Jongens leren al op echte jonge leeftijd breien. Dit is ook nodig, want als ze willen trouwen, moeten ze een wollen muts kunnen breien (te doen), waardoor geen druppel water naar buiten lekt (dat is al wat anders). Een koppel woont al lang samen voor ze huwen. Eenmaal gehuwd is trouwen houden. Tijdens het meerdaags feest mogen ze niet zelfstandig eten, niet met je vrouw praten, zelfs naar het toilet kan niet zonder begeleiding. Na het eten van een lekkere forel worden lokale activiteiten en dansen getoond. Zalig op zo'n boot, het Titicacameer met Bolivia in de achtergrond.